تولد
نماز اول وقت?
پیامبر اکرم (ص):
هنگامی که انسان برای نماز می ایستد، اگر همه توجه اش و قلبش به سوی خداباشد، در حالی نمازش تمام می شود، که مثل روزی است که پاک به دنیا آمده.
? محجة البیضاء، ج 1، ص 382
نماز اول وقت?
پیامبر اکرم (ص):
هنگامی که انسان برای نماز می ایستد، اگر همه توجه اش و قلبش به سوی خداباشد، در حالی نمازش تمام می شود، که مثل روزی است که پاک به دنیا آمده.
? محجة البیضاء، ج 1، ص 382
آیت_الله_مجتهدی_تهرانی(ره):
❤️✨اگر میخواهی تو هم با خدا رفیق شوی، نماز شب بخوان
? رسول اکرم《صلی الله علیه وآله وسلم》 می فرمایند: خداوند حضرت ابراهیم را به دوستی نگرفت مگر به خاطراطعام دادن
و نماز خواندن او در شب در حالی که مردم در خواب بودند
اگر در خواب بودی و خروسی صدا کرد و بیدار شدی، به خروس فحش نده، می دانی چه می گوید: ای غافلان بلند شوید و به یاد خدا باشید.
دانی که چه گویدت خروس سحری
یعنی که شبی گذشت و تو بی خبری.
چرا #نماز_شب بر پیامبر(ص) واجب بوده و بر بقیه مسلمانان مستحب؟
? پاسخ: قبل از پاسخ به این سوال چند نکته قابل توجه است:
اول - دستور به قیام برای نماز شب در مورد پیامبر در چند جای قرآن آمده است. از جمله در سوره ی مزّمّل خداوند به پیامبر می فرماید:«یَأَیهَُّا الْمُزَّمِّلُ*قُمِ الَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا»[1]؛«شب را ـ جز کمی ـ به پا خیز».
گر چه مخاطب در آیات مذکور پیامبر اکرم (ص) است ولی ذیل سوره نشان می دهد که مؤمنان نیز در این برنامه با شخص پیامبر(ص) همگام بودند حال این قیام شب در اوایل دعوت پیامبر (ص) بر همگان واجب بوده است یا نه؟
«بعضی از مفسران معتقدند این امر در ابتدا بر همگان واجب بوده بعداً آیه ی آخر همین سوره این حکم را نسخ کرده و این در فاصله ای حدود یک سال بوده است. ولی همان گونه که مرحوم طبرسی می فرماید: در ظاهر آیات این سوره چیزی که دلیل بر نسخ باشد، به چشم نمی خورد و بهتر است که گفته شود این قیام عبادت مستحب و سنّت مؤکّد بوده و هرگز جنبه ی وجوب نداشته جز در مورد شخص پیامبر اکرم (ص).[2[
آیه ی دیگری که بر وجوب نماز شب برای پیامبر اکرم (ص) دلالت می کند آیه 79 از سوره إسراء است. خداوند در این آیه می فرماید:«وَ مِنَ الَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّکَ عَسىَ أَن یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا محّْمُودًا»[3]؛
«قسمتی از شب را تهجد کرده و نافله بخوان امید است که پروردگارت تو را به مقام بسندیده ای برساند.»
دوم - از نظرقرآن و سنّت و نیز در سلوک ارباب معرفت نافله شب شرط وصول به حق و نیل به کمالات معنوی و روحانی است. نافله شب در ایجاد پیوند میان انسان و خداوند اثر شگرفی دارد و هر چه مسئولیّت انسان سنگین تر و مهم تر باشد نیاز او به ارتباط و انس با خدا و اتصال به مبدا قدرت و عظمت و تاییدات الهی بیش تر است.
بیداری در دل شب و مناجات با خالق هستی و راز و نیاز با او دل را صفا می بخشد و انوار الهی را در دل وارد می سازد و ریشه ایمان انسان را عمیق تر و استوارتر می کند.
بنابراین، این که نماز شب تنها بر آن حضرت واجب بوده و برای سایرین مستحب است، دلیل شرعی دارد چون مسئولیّت سنگین نبوّت و هدایت خلق آن هم در بالاترین حد قابل تصور و نیز مدیریت معنوی و فرهنگی و سیاسى و اجتماعى آن حضرت از همه سنگین تر بوده و نیاز به ارتباط و پیوند با حق و تأییدات الهی در مورد او بیش تر بوده بنابراین بیش از همه نیاز به خلوت و مناجات با معشوق داشته و این انس و ارتباط آن هم در مؤثّرترین اوقاتش که نیمه شب و در دل سحر است در مورد او به شکل وجوب و حتمی بوده است.
از سویی دیگر ظرفیت عظیم معنوی پیامبر (ص) که مولود ایمان بی نظیر و معرفت بی مانند آن سرور کائنات است نیز این قابلیت را به او می بخشد که موضوعی مانند عبادت شبانه و نافله شب در مورد او واجب باشد و ترک آن برای او جایز نباشد.
البته نباید تصور شود که مستحب بودن یک عمل خصوصا نماز شب که از اهمیت فوق العاده ای در ساخت و ساز انسان برخوردار است، از اهمیت آن می کاهد. بلکه پس از انجام واجبات، انجام نماز شب از اوج و اهمیت ویژه ای در مسیر خود سازی برخوردار است.
پی نوشت :
[1] . مزّمّل (73)، آیه 1و2
[2] . تفسیر نسیم حیات، تفسیر جزء، 3، 29، ص 153؛ تفسیر کشاف، ج2 و 1، ص 644
[3] . اسراء (17)، آیه 79
کتاب پرسش ها و پاسخ های نماز، سید حسن موسوی (مرکز تخصصی نماز)
توصیه آیتالله قاضی به نماز اول وقت
در بیان آیتالله بهجت قدسسره
بعضی از اساتید اخلاق [آیتالله قاضی رحمتاللهعلیه] در نجف میگفتند: «من ضامنم کسیکه این نمازهای پنجگانه را در اول وقت بخواند، به مقامات عالیه میرسد». خیلی کلام بزرگی ایشان گفت، گفت: «اگر نمازهای پنجگانه را در اول وقت خواند، باز هم نرسید به آن مقامات عالیه، به من لعن کند!». خیلی عجیب است! خیلی عجیب است! معلوم میشود این، چیزی هم نیست؛ هر کاری دارد، یکی از این نمازهای پنجگانه را میتواند در وسط آن کارها انجام دهد؛ چون اول وقت است.
من ضامنم کسیکه این نمازهای پنجگانه را در اول وقت بخواند، به مقامات عالیه میرسد.
اگر نمازهای پنجگانه را در اول وقت خواند، باز هم نرسید به آن مقامات عالیه، به من لعن کند!
در روایت هم دارد: «فضل [نماز] اول وقت با غیر اول وقت، مثل فضل من[پیامبر] است بر امت». در یک روایت دیگر [میفرماید:] «مثل فضل آخرت (ابدیت) است بر دنیا»١.
سؤال: اینکه حضرت آقای قاضی فرمودند: هرکس نماز اول وقت بخواند، به مقام میرسد، آیا نماز با حضور قلب مراد ایشان بوده یا نه؟
حضرت آیتالله بهجت: نه! اگر نماز با حضور قلب [مرادشان باشد]، آنوقت سؤال میکنند که چگونه نماز [با حضور قلب] را بخواند؟ به چه سببی بخواند نماز کامل را؟ اینکه چیزی به دست نداد. وقتی چیزی به دست میدهد که بگوید مطلق نماز، مطلق نماز را کسی مقید باشد در اول وقت، به نماز عالی میرسد. میرسد خودش، تکویناً! شیئاً فشیئاً، روزبهروز میرود بالاتر.
١.كافی، ج۳، ص۲۷۴؛ ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص۳۶.
از امام باقر علیه السلام از وقت نماز شب سوال شد پس فرمودند :
همانا نماز شب، در آخر شب با فضیلت تر از اول شب است و آن وقت اجابت دعا هاست و نماز در آن موقع ، هدیه ی مومن به پروردگارش است ، پس نیکو کنید هدیه های خودتان را برای پروردگارتان ، تا خدای تعالی نیز جایزه های شما را نیکو نماید.
ارشاد القلوب ،ج1،ص 92
تسبیحات حضرت_زهرا علیها السلام بعد از نماز خیلی اثر دارد و کارهای نابسامان زندگی ما را سامان میدهد.
اگر کارت گره خورده، تسبیح حضرت زهرا (سلام الله علیها) را بگو، تا کارگشایی کند.
پیامبر_اکرم صلیاللهعلیهوآله فرمودند:
? … فاطمه حوراء انسیه و کلما اشتقت الی رائحه الجنه شممت رائحه ابنتی فاطمه علیها السلام؛
? فاطمه علیها السلام حوریه ای است به صورت انسان که من هر گاه مشتاق بوی بهشت می شوم، دخترم فاطمه علیه السلام را می بویم .
التوحید، شیخ صدوق، ص 117.
پنج علت نمازهای روزانه از زبان رسول خدا(صلےاللهعلیهوآله):
♦️چرا نماز صبح مۍخوانیم؟
«صبح آغاز فعالیت شیطان است هرکه در آن ساعت نماز بگذارد و خود را در معرض نسیم الهی قرار دهد از شر شیطان در امان مےماند.»
♦️چرا نماز ظهر میخوانیم؟
ظهر، همه عالم تسبیح خدا مےگویند زشت است که امت من تسبیح خدانگوید. و نیز ظهر وقت به جهنم رفتن جهنمیان است لذا هر که در این ساعت مشغول عبادت شود از جهنم بیمه مےشود.
♦️چرا نماز عصر مۍخوانیم؟
«عصر زمان خطای آدم و حواست و ما ملزم شدیم در این ساعت نماز بخوانیم و بگوییم ما تابع دستور خداییم.»
♦️چرا نماز مغرب میخوانیم؟
«مغرب لحظه پذیرفته شدن توبه حضرت آدم است و ما همه به شکرانه آن نمازمی خوانیم.»
♦️چرا نماز عشا میخوانیم؟
«خداوند متعال نماز عشا را برای روشنایی و راحتی قبر امتم قرارداد.»
? علل الشرایع ص 337
أفضَل مَا یَتَقَرَّبُ بِه العَبدِ إلَی الله بَعدَ المَعرِفَهُ بِه الصَّلاه وَ بِرُّ الوالِدَینِ و تَرکُ الحَسَد و العُجبُ و الفَخر
امام موسی کاظم علیه السلام:
بهترین چیزی که به وسیله آن بنده به خداوند تقرب میجوید، بعد از شناختن او، نماز و نیکی به پدر و مادر و ترک حسد و خودبینی و به خود بالیدن است.
تحفالعقول، ص ۴۱۲
امام صادق (ع) میفرمایند :
هر كس كه نماز را با اذان و اقامه بخواند، دو صف از فرشتگان در پشت سرش به نماز می ایستند ، و كسی كه نماز را با اقامه تنها بخواند یك صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می خوانند و اندازه این صف به اندازه ی میان مشرق و مغرب است .
منبع : محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۳۸ ، ثواب الاعمال ، ص ۵۹